Süveyş Kanalı
Deniz taşımacılığı, dünyadaki her bir kişiye fayda sağladığı için yaşamımızda hayati bir öneme sahiptir. Havacılık alanındaki gelişmelerin; insanların ve malların hareketini hızlandırmasına rağmen, nakliye endüstrisi ekonomilerin büyümesi için kritik bir öneme sahiptir. Uluslararası ticaretin omurgası niteliğinde olan yük taşımacılığı, her gün oyuncaktan kamyona tonlarca ve binlerce malın okyanuslar ve denizler üzerinden taşınmasına olanak sağlar.
Uluslararası Deniz Ticaret Odası’na göre, uluslararası hizmet sunan 50.000’den fazla ticari gemiye sahip denizcilik endüstrisi, dünya ticaretinin tamamının %90’ını gerçekleştirmektedir. Bununla birlikte, uluslararası deniz ticaretini kolaylaştıran insan yapımı yapılar da bu sektörde gelişime önemli katkı sağlamıştır. Bu tip yapılarla uzun olan nakliye rotaları oldukça kısalmıştır ve hem maliyetten hem de zamandan tasarruf sağlanmıştır.
Şu anda insan yapımı olan Panama Kanalı, Volga-Don Kanalı, Koring Kanalı ve Süveyş Kanalı gibi dünyanın dört bir yanında yapılmış insan yapımı bu yapılar, alternatif ulaşım yolları sağlayarak bu amaca hizmet etmektedir. Bu kanallardan son günlerde gündemi meşgul eden ve bu yazımızda ana konumuz olan Süveyş Kanalı’nı inceleyeceğiz.
Süveyş Kanalı 193,30 km uzunluğuna sahip, Mısır’da bulunan ve Akdeniz’i Kızıldeniz’in Süveyş Körfezi’ne bağlayan insan yapımı ve deniz seviyesinde bulunan bir suyoludur. Bu kanal, resmi olarak 1869 Kasım ayında açılmakla birlikte, günümüzde dünyanın en yoğun kullanılan nakliye rotalarından biri haline gelmiştir. Asya ile Afrika kıtalarını birbirinden ayıran bu kanal, Avrupa ile Hint Okyanusu ve Batı Pasifik Okyanusu ülkeleriyle sınırı paylaşan bölgeler arasında en kısa deniz ticaret yolunu sunan kanaldır.
Güney Atlantik ve Güney Hint Okyanusu üzerinden yapılan yolculuğa kıyasla Süveyş Kanalı’ndan yapılan yolculuk, rotayı yaklaşık 7000 km kadar kısaltmaktadır. Süveyş Kanalı’nın kısalttığı bu yol, İstanbul ile Londra arasındaki gidiş-geliş toplam uzaklığından bile daha fazladır. Dünya ticaretinin yaklaşık %12’si, bu kanal üzerinden yapılmaktadır. 2020 yılında bu kanaldan geçen gemi sayısı yaklaşık 19.000’dir ve taşıdığı malların değeri günlük 9 milyar doları bulmaktadır.
Süveyş Kanalı’nda Sıkışan Ever Given Nakliye Gemisi
Geçtiğimiz günlerde Ever Given adlı yük gemisi 23 Mart günü Süveyş Kanalı’nda sıkışarak dünya deniz ticaretinin ciddi bir şekilde aksamasına neden oldu. Yaklaşık 4 futbol sahası büyüklüğündeki bu gemi, dünyanın en işlek ticaret yollarından birisini devre dışı bırakmış oldu. Bu nakliye gemisini kurtarmak için yaklaşık 20.000 ton toprak kaldırıldı ve gemi bu şekilde kurtarılmaya çalışıldı.
Kanalın genişliği 200 metreyi bulmamasına rağmen, Ever Given gemisi yaklaşık 400 metre uzunluğa ve 220.000 ton ağırlığa sahip. Bu durum, geminin kurtarılmasını oldukça zorlaştırdı ve geminin kanal yoluna sokulması günler aldı. Bu devasa nakliye gemisi 29 Mart günü nihayet kurtarıldı ve kanal trafiğe tekrar açıldı.